Hazır Besiyerleri
Besiyerleri, üretilecek olan kültürlerin ekiminin yapıldığı oval yapıda, boyutları değişmekle beraber genellikle tek bir elle tutulabilecek şekilde tasarlanmış kapaklı kaplardır. Yapılarına, derinliklerine ve kullanım amaçlarına göre sınıflandırılmaktadırlar. Birçok besiyeri çeşidi vardır.
Besiyeri Çeşitleri Nelerdir?
Fiziksel özelliklerine göre, kaynaklarına göre ve kullanım amaçlarına göre besi yerleri üç gruba ayrılmaktadır. Fiziksel özelliklerine göre besi yerleri de sıvı ve katı besi yerleri olarak ikiye ayrılmaktadırlar. Sıvı besiyerlerinin içerisinde katılaştırıcı madde bulunmaz. Katı besi yerlerinin içinde iste kıvam verici maddeler katılmıştır.
Kaynaklarına göre besi yerleri hayvansal ve bitkisel olarak ikiye ayrılır. Besi yerlerinin bu denli çeşitlilik arz etmelerinin en önemli sebebi birden fazla alanda ihtiyaç duyuluyor olmasıdır. İhtiyaçlar dahilinde besi yerleri özel olarak hazırlanır ya da hazır besi yerleri kullanılır. Çalışmayı yapacak olan uzman tarafından hangi besilerinin tercih edileceğine karar verilir.
Besiyerlerinin Temel Maddeleri Nelerdir?
Besiyerleri kullanım alanları açısından birbirlerinden ayrılsalar da yapılarına dahil olacak bazı bileşimler sabit olmalıdır. Kültürlerin çoğalabilmesi ve yaşamlarını sürdürebilmeleri için bu bileşimler gereklidir. Besiyerlerinde olması gereken maddeler şunlardır;
- Agar
- Pepton
- Maya
- Tuz
- Et ekstratı
- Jelatin
- Karbonhidrat
- Kan
- Tampon maddeler
- İnorganik maddeler
Bu maddeler her besi yerinde kullanılacak amaç doğrultusunda bulunmalı ve miktarları belirlenmelidir.
Kullanıma Hazır Besiyeri Ne Demektir?
Kullanıma hazır besiyerleri uzun saatler çalışan uzman kişilerin üretim esnasında zamandan tasarruf etmeleri ve işlerini kolaylaştırmaları açısından üretilmiş, direkt olarak kullanıma hazır besi yerleridir.
Hazır besiyerleri kullanımları açısından oldukça pratik ürünlerdir. Mikrobiyolojinin birçok alanında çalışmalar yapmaya uygun hazır besiyerleribulunmaktadır. Genel olarak bakteri ve mantar türleri için geliştirilmişlerdir.
Kapalı paketlerde olması kurumalarını ve dışarıdan gelen zararlı mikroorganizmaların içerideki kültür bulaşmasını engellemektedir. Genellikle plastik ya da benzeri bir malzeme kullanılarak üretilirler. Olası bir aksilik durumunda düşmeleri sonucu cam gibi dağılmaları engellenmiş olur.
Kullanım açısından oldukça pratik olması ekstra zaman ve enerji tasarrufunu da beraberinde getirmektedir. Laboratuvar çalışanları genellikle avantajlarının fazlalığından dolayı hazır besiyerlerini kullanmayı tercih etmektedirler.
Besiyerlerinde Hangi Özellikler Olmalıdır?
Her besiyerleri için geçerli net olan şey sudur. Suyun olmadığı durumlarda organizma yaşamını devam ettiremez. Ortamdaki asit baz dengesinin ekilen kültüre uygun olmasına dikkat edilmesi gerekmektedir. Bazı kültürler asidik ortamı severken bazıları ise bazik ortamda yaşamlarını devam ettirirler. Besiyerlerinin iç ortam basınçları kültürlerin çeşitliliğine göre ayarlanmalı. Her kültüre özel basınç ortamları bulunmaktadır. Kullanılacak besiyerleri mikroorganizmalardan ve istenmeyen maddelerden ari olmalıdır.
Sterilizasyonları sağlanmalıdır. Besiyerlerinin içerisine ekilecek kültürlerin kontamine olmaması için besiyerlerinin, ağızları kapatılabilir kapaklara sahip olmaları gerekmektedir. Besiyerleri kapaklarının çok sıkı olmaması gerekir. Takıp çıkarma işlemleri sırasında kullanıcıya zorluk çıkarmamalıdır. Besiyerleri kapaklarının büyük olması da kullanıcı açısından sorun teşkil edebilir. İçerisine yabancı madde girişi önlenemezse hazırlanan kültür doğru sonuç vermeyecektir.